Kiedy i jak przycinać lawendę - poradnik
Lawenda to wiecznie zielona roślina, której zapach działa na nas jak terapeuta w doniczce - uspokaja, pomaga zasypiać i walczy ze stresem. Można wręcz powiedzieć, że jest jak herbata, tylko nie trzeba jej parzyć (no chyba, że planujesz z niej zrobić napar do picia!). Niektórzy hodują lawendę ze względu na jej lecznicze właściwości, inni trzymają ją po prostu dla urody. Bez względu na cel, warto posadzić lawendę i regularnie przycinać, aby wspierać jej rozrost i kształtowanie. Przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się, jak zadbać o tę aromatyczną piękność!
Kiedy przycinać lawendę?
Lawenda potrzebuje regularnego podcinania, które robi z nią to, co my robimy przed wielkim wyjściem – zapobiega zdrewnieniu pędów oraz odmładza roślinę. Pierwsze cięcie powinno nastąpić natychmiast po posadzeniu – młode krzewy można poddać radykalnemu cięciu, które dorównuje operacji plastycznej w świecie roślin. Dla tych, którzy mają już lawendę w ogródku, najlepszymi terminami cięcia są wiosna, lato i (jeżeli czujesz się odważny) jesień.
Wiosenne cięcie odbywa się pod koniec marca; letnie – w lipcu lub sierpniu, a jesienne w połowie września. Dobrze poprowadzone cięcie to klucz do sukcesu: pomaga utrzymać roślinę w porządku, zwiększa kwitnienie i poprawia formę krzewu, co jest ważne, gdyż krzew lawendy bardzo ceni sobie estetykę.
Cięcie lawendy na wiosnę
Wiosna to idealny czas na przycinanie lawendy. Najlepiej robić to między drugą połową marca a początkiem kwietnia. Wiosenne cięcie jest wskazane dla tych roślin, które nie miały okazji na jesienne porządki (bo nie każdy ma czas na sprzątanie przed zimą). Celem takiego cięcia jest utrzymanie ładnego pokroju oraz uniknięcie tzw. łysych gniazd, które wyglądają jak zapomniane frędzle na ulubionym swetrze.
Przy cięciu wiosennym należy uważać na pączki kwiatów – to jakby próbować przeforsować tort, w tym wypadku pączki są ważne dla efektu końcowego. Roślinę przycinamy o jedną do dwóch trzecich długości pędów. Zanim zabierzesz się do cięcia, przyjrzyj się uważnie roślinie, aby upewnić się, że ma ona dużo nowych pędów – jeśli nie, daj jej chwilę na oddech (niektóre rośliny też potrzebują weekendu). Kluczowe podczas cięcia jest, aby nie ścinać zdrewniałych łodyg poniżej liści, bo to jakby próbować zaokrąglić kąt prosty – po prostu nie działa.
Letnie cięcie lawendy
Letnie cięcie lawendy powinno być przeprowadzane od lipca do września – to czas, gdy lawenda kwitnie i prezentuje się jak królowa na balu. Przycinanie lawendy latem ma głównie na celu pozbycie się zaprzeszłych kwiatostanów i nagich łodyg, co pobudza roślinę do powtórnego kwitnienia (tak, lawenda potrafi być jak zapalony gość imprezy, zawsze chce wrócić!).
Podczas przycinania formujemy krzew w kształt kuli, aby swobodnie oddychał (oczywiście można to zrobić bez balonów). Pamiętaj, aby nie ciąć lawendy zbyt nisko, można w ten sposób uszkodzić wiązki przewodzące, co skutkuje nadchodzącymi chorobami, które są o wiele mniej przyjemne niż grypa u człowieka. Najlepiej usunąć jedną trzecią długości zielonych pędów, by nikt nie miał pretensji!
Cięcie lawendy na jesień
Tego cięcia dokonujemy w zamian za wiosenne, niczym zamiennik do pewnego spotkania towarzyskiego. Odpowiedni termin to połowa września i najlepiej przeprowadzić je w ciepły, bezdeszczowy dzień – pamiętajmy, że wilgoć nie jest najlepszym doradcą w sprawach cięcia. Nie zwlekajmy z cięciem jesiennym zbyt długo; przekroczenie granicy do października czy listopada wiąże się z ryzykiem chorób i zimowych niespodzianek.
Pamiętajmy, aby przyciąć tylko młode, zielone pędy; nie usuwajmy zdrewniałych łodyg, bo wtedy lawenda będzie miała więcej problemów niż nastolatek z nauką. Regularne przycinanie sprzyja wzrostowi korzeni w miesiącach zimowych, gdy roślina gromadzi energię na przyszłość (tak, lawenda ma własne plany!).
Jak przycinać lawendę?
Do przycinania lawendy potrzebny jest ostry sekator – niczym ekskluzywne narzędzie dla ogrodników. Cięcie powinno polegać na skróceniu o jedną trzecią wysokości. Prawidłowo prowadzone cięcie to klucz do większej produkcji kwiatów i liści, sprawiając, że nasza lawenda będzie zachwycać jak model na wybiegu.
Formowanie lawendy zaczynamy tuż po posadzeniu, skracając młode pędy o połowę, aby pobudzić wzrost nowych gałązek. W kolejnych latach przycinamy lawendę po kwitnieniu, eliminując zasychające kwiatostany. Zachowaj ostrożność podczas cięcia — nie zazdrość nowym liściom! Staraj się, aby cięcie było jak najbliżej nowych pąków liściowych, by nie zostawiać niepotrzebnych udzielonych głosów. Nigdy nie przycinaj lawendy poniżej zielonego pędu, bo to tak, jakby obcinać kapelusz na wyjściu – po prostu źle to wygląda.
Odmładzające przycinanie lawendy
Czasami zdarza się, że lawenda przestaje działać jak maestro i nie wydaje nowych kwiatów. Efekt? Pojawiają się zdrewniałe pędy, a szkodniki czują się jak nieproszeni goście na imprezie. Jeśli zdarzy się, że lawenda rośnie zbyt dużych rozmiarów i kształt przyjmuje formę zagadkowego labiryntu, czas na szczyptę uwagi.
W takim przypadku potrzebne jest odmładzające cięcie – niczym dobry lifting. Najlepiej przeprowadzić je wiosną lub tuż przed zimą. Sprawdź, czy na zdrewniałych łodygach są zalążki nowych liści – jeśli tak, przycinaj odważnie do samego dołu, pozostawiając tylko kilka gałązek. Oczyść lawendę z suchych liści i odwiedź ją z przekwitłymi kwiatami. Następnie skracaj lawendę nawet o połowę długości, bo czasem trzeba pozwolić na odnowienie, jak w najlepszych opowieściach o transformacji. Tego odmładzającego cięcia dokonujemy co kilka lat, aby lawenda mogła znowu zabłysnąć.