Ziołowy kącik - R jak Rozmaryn

Rozmaryn (Rosmarinus officinalis), wiecznie zielony krzew - najbardziej jest zanany jako przyprawa. Jednak rozmaryn i pozyskiwany z niego olejek rozmarynowy od lat znajdują zastosowanie w medycynie naturalnej, ponieważ posiadają wiele właściwości leczniczych. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa rosmarinus, co oznacza "rosa od morza" - rozmaryn rośnie bowiem często nad brzegiem morza.

Rozmaryn to zioło, którego właściwości pierwsi docenili mieszkańcy obszarów śródziemnomorskich. Rozmaryn był uznawany przez nich nie tylko za roślinę leczniczą, lecz także za symbol miłości i wierności. Podczas ceremonii zaślubin panny młode często miały na głowie wianek z rozmarynu, a goście weselni otrzymywali gałązkę tej rośliny na znak miłości i lojalności. Zatem jak i kiedy sadzić rozmaryn? Rozmaryn pochodzi z obszaru Morza Śródziemnego, dlatego również w naszym ogrodzie potrzebuje ciepłego i słonecznego stanowiska. Najlepiej sadzić go w miejscu nasłonecznionym. Gleba powinna być przepuszczalna, aby nie powstawały zastoje wody. Uwielbia glebę jest piaszczystą, a jednocześnie żyzną. Najlepszą porą sadzenia rozmarynu jest kwiecień. Ma on wtedy dosyć czasu, aby wytworzyć mocne korzenie i rozwinąć się. Rozmaryn mozna posadzić w ogródku obok szałwi, ponieważ te dwie rośliny bardzo dobrze znoszą swoje sąsiedztwo. Większość odmian rozmarynu jest odporna na chłody, ale nie na siarczyste mrozy. To oznacza, że bez ochrony krzewy raczej nie zniosą znacznych spadków temperatury. Istnieją odmiany rozmarynu specjalnie wyselekcjonowane pod kątem odporności na niskie, ujemne temperatury. Należą do nich np. Veitshöchheimer Rosmarin, Blue Winter, Madeleines Hill i inne. Bardziej wrażliwych odmian podczas utrzymujących się mrozów lepiej nie pozostawiać na dworze.Jeśli gleba w ogrodzie jest gliniasta, trzeba dodać piasku, aby zapewnić dobre odwodnienie. Również dodatek wapnia odniesie pozytywny skutek; rozmaryn lubi gleby wapienne. Dodatkowy drenaż albo stanowisko na wzniesieniu zabezpieczą roślinę przed zalaniem, czego śródziemnomorski krzew w ogóle nie znosi. Dobrze jest posadzić rozmaryn na kopczyku obłożonym kamieniami. Kamienie nie tylko promieniują dodatkowe ciepło, ale też chronią glebę przed wymyciem podczas ulewnego deszczu.

Rozmaryn należy podlewać z umiarem, ponieważ nie potrzebuje zbyt wiele wody. Nadmiar wody jest gorszy niż przesuszenie rośliny. Także z nawożeniem należy zachować umiar. Podstawą nawożenia może być dojrzały kompost na wiosnę. Do połowy sierpnia powinno się zasilać rozmaryn nawozem, ale nie częściej niż dwa razy w miesiącu. Potem nawóz można całkiem odstawić. Kto chciałby uprawiany w ogrodzie rozmaryn kształtować, powinien wziąć pod uwagę młode przyrosty rośliny. Uważać trzeba, aby nie ciąć starego drewna. Ważne jest, aby raz w roku po kwitnieniu przyciąć krzew, aby musiał wypuścić całkiem nowe pędy. Idealną porą do wykonania tego zabiegu jest sierpień albo wrzesień. Przed zimą rozmaryn jeszcze zdąży się odnowić. To tak zwane cięcie odnawiające sprawia, że roślina wciąż pozostaje aromatyczna.

Uprawa rozmarynu w doniczce

Rozmaryn posadzony w odpowiednio dużej doniczce ma cenną zaletę: jest mobilny i może być podczas złej pogody albo na okres zimowy przeniesiony do pomieszczenia. Świeżo zakupione rośliny powinno się możliwie szybko przesadzić. Doniczki, w których są sprzedawane, są stanowczo za małe. Nowa donica powinna być najlepiej z naturalnego materiału, takiego jak glina. Plastik i inne sztuczne tworzywa nie przepuszczają wody, co może być dla rośliny niebezpieczne.

Sadząc rozmaryn do doniczki warto zachować pewne zasady:

• Podłoże powinno być możliwie przepuszczalne i niezbyt żyzne. Idealną mieszanką jest ziemia do kwiatów zmieszana z piaskiem w proporcji 1:1.

• Na dno doniczki należy ułożyć kilkucentymetrową warstwę drenażową, która zapewni odpływ nadmiaru wody.

• Przygotowanym podłożem należy napełnić doniczkę do jednej trzeciej względnie do połowy jej wysokości. Zależy to od wielkości systemu korzeniowego sadzonki.

• Przed posadzeniem usunąć uszkodzone i chore  fragmenty rośliny, również nadziemne, należy odciąć ostrym nożem.

• Nie należy sadzić rośliny głębiej, niż była w doniczce ze sklepu.

Na co najlepszy rozmaryn ?

1. Na cukrzycę

2. Na zdrowe oczy

3. Łagodzi bóle żołądka i chroni przed wrzodami

4. Chroni wątrobę

5. Polepsza pamięć

6. Zapobiega depresji

Rozmaryn - zastosowanie w kuchni

Rozmaryn ma mocny, korzenny zapach i delikatnie gorzki smak. Najlepiej jest kupować świeże zioło, ponieważ podczas suszenia traci ono większość smaku i aromatu. Rozmaryn jest wykorzystywany w kuchni śródziemnomorskiej jako zioło wzbogacające smak - służy do przyprawiania drobiu, jagnięciny, ryb, dań ryżowych, warzyw i zup. Dodaje się go często do win i piw. Rozmaryn znalazł też inne praktyczne zastosowanie w kuchni - jego łodyga może posłużyć jako aromatyczna szpilka do szaszłyków.