Kompost - nawóz za darmo.

Kompostowanie odpadów to doskonały i najtańszy sposób na pozyskanie wysokiej jakości ziemi ogrodowej bogatej w wartościowy nawóz organiczny. Kompost, nazywany “złotem ogrodników” znacznie podnosi jej jakość. To nieoceniony nawóz, który możesz wyprodukować samodzielnie. Sprawdź, jak to zrobić.

Jak powstaje kompost?

Kompost to nic innego jak rozłożona przez bakterie i inne mikroorganizmy materia organiczna. Aby proces kompostowania, czyli gnicia i rozkładu, przebiegał właściwie niezbędna jest temperatura w granicach 60-70°C, wilgoć oraz dostęp do powietrza. W wyniku kompostowania powstaje ziemia ogrodowa zwana kompostem. Jest ona bogata w humus, wyróżnia się wysoką jakością i zasobnością. Jako naturalny nawóz, kompost zawiera wszystkie niezbędne dla roślin składniki. Dlatego dodanie kompostu do zwykłej ziemi użyźnia ją i poprawia jej strukturę. Świeży kompost uzyskamy już po kilku tygodniach, Na tzw. ziemię kompostową, czyli dobrze rozłożony kompost, będziemy musieli poczekać kilka miesięcy.

Skład kompostu

Zastanawiasz się, co może trafić do Twojego kompostownika, a co nie powinno się w nim znaleźć? Ogólnie rzecz ujmując, w kompostowniku mogą “wylądować” wszystkie surowce organiczne. Jeżeli więc posiadasz swój ogród, do kompostowania doskonale będą nadawały się wszelkiego rodzaju odpady ogrodowe, Mogą to być liście, trawa, gałęzie czy części roślin kwiatowych i warzyw. Odpowiednim materiałem na pryzmę kompostową są również odpady kuchenne, jak resztki owoców, warzyw, fusy z kawy lub herbaty wraz bibułowymi filtry, skorupki jaj, a nawet bibułowe lub wykonane z biodegradowalnego papieru ręczniki. Do kompostowania nie nadają się natomiast materiały nieorganiczne, które nie ulegają rozkładowi. Nie można również wykorzystywać resztek potraw mięsnych, ryb, produktów mącznych ponieważ swoim zapachem wabią szczury i myszy.

Najlepsze surowce na kompost

Poniżej przedstawiamy skrótowy wykaz najpopularniejszych surowców na kompost:

• skoszona trawa - bogactwo azotu. Odczekaj aż trochę przeschnie, następnie wsypuj na pryzmę cienkimi warstwami.

• fusy z kawy - źródło azotu i fosforu. Możesz również wykorzystać filtry do kawy, ale tylko wykonane z niebielonej bibuły.

• liście - wysoka zawartość węgla i innych składników odżywczych. Rozdrobnij i wymieszaj z odpadami bogatymi w azot.

• kępy traw - wraz z ziemią. Szybko ulegają rozkładowi. Starannie wymieszaj z zielonymi lub brązowymi odpadami.

• miąższ owoców - zawiera bardzo dużo azotu, jest również źródłem wilgoci.

• gałęzie - rozkładają się powoli, dlatego koniecznie rozdrobnij je przed kompostowaniem. Zadbaj też o wietrzenie pryzmy.

• trociny - duża zawartość węgla. Wymieszaj z resztkami trawy. Stosuj w niewielkich ilościach.

• drewniane wióry - źródło węgla. Rozkładają się wolno, aby przyspieszyć proces możesz je rozdrobnić.

• popiół drzewny - bogactwo potasu. Stosuj ostrożnie, zbyt duża ilość popiołu może wypalać rośliny.

❗UWAGA

Zwróć uwagę na stan roślin, które trafią do Twojego kompostu. Rośliny chore lub uszkodzone przez szkodniki mogą roznosić je po całym ogrodzie.

Jaki rodzaj kompostownika wybrać?

Do podstawowych metod kompostowania należą:

• pryzma kompostowa

Najprostsza i najtańsza metoda pozyskiwania kompostu. Surowce usypane są w niej warstwami. Może zostać utworzona w wyznaczonym miejscu działki, optymalna wysokość i szerokość pryzmy kompostowej to 1m. Warto pamiętać, by co pewien czas ją przesypywać, aby zapewnić dobry dostęp powietrza.

• silosy kompostowe

Dostępne w różnych wersjach w sklepach ogrodniczych. Można je również wykonać samemu. Posiadają otwory wentylacyjne i nie wymagają przesypywania materiału w trakcie kompostowania.

• kompostownik termiczny

Wyróżnia go specjalna konstrukcja z solidniejszymi ścianami i biofiltrem, pozwalająca utrzymać korzystną dla kompostowania temperaturę. Dzięki temu kompostownik termiczny może dostarczyć dobrze rozłożony kompost już po 8 tygodniach.

Zakładanie i obsługa kompostownika

Zakładanie kompostownika najlepiej jest rozpocząć w okresie od wiosny do jesieni, gdy temperatura jest dodatnia. Jako miejsce wybierz teren zacieniony i osłonięty od wiatru. Sposób urządzania kompostownika zależy od tego, jaki rodzaj wybierzesz. W przypadku kompostowników z tworzywa sztucznego sprawa jest prosta. Wystarczy systematycznie wrzucać do niego resztki organiczne, tworzenie w ten sposób kompostu możesz również wspomóc naturalnymi preparatami. Decydując się na na stworzenie kompostownika w formie pryzmy lub samodzielnie wykonanego silosu, powinieneś trzymać się kilku zasad:

1️⃣ Zbierz i rozdrobnij odpady ogrodowe. Spulchnij ziemię pod silosem. Przemieszaj odpady grube z drobnymi.

2️⃣ Na dnie silosu ułóż warstwę grubszych odpadów, ok 10-15 cm. Pozostałe przemieszane odpady wysypuj warstwami do silosu.

3️⃣ Dodaj starter do kompostu (kupisz go w sklepie ogrodniczym). Wetknij w pryzmę termometr. Obserwuj temperaturę, po ok dwóch dniach powinna osiągnąć ok 70°C. To czas by polać pryzmę wodą.

4️⃣ Wykonaj test stopnia rozłożenia kompostu. Możesz to zrobić np. wysiewając pieprzycę do małej ilości kompostu. Jeśli po tygodniu pojawią się zielone liście, Twój kompost jest gotowy, jeśli żółte, musisz jeszcze trochę odczekać.

 ℹ️ WARTO WIEDZIEĆ

Jeżeli chcesz wyprodukować kompost dla roślin wymagających kwaśnego podłoża, do zwykłego kompostu dodaj igły sosnowe lub kwiaty azalii. Pamiętaj jednak, by stanowiły one nie więcej niż 10% wszystkich odpadów.

Przesiewanie kompostu

Dobrze rozłożony kompost będzie miał ciemnobrązową barwę i strukturę drobno gruzełkowatą. Ponieważ poszczególne składniki kompostu nie rozkładają się równomiernie, możesz natrafić na grubsze resztki, które jeszcze nie rozłożyły się do końca. Przed użyciem kompostu musisz więc usunąć je. najlepszym sposobem jest odsianie. Doskonale nadaje się do tego sito budowlane. Pozostałe po oddzieleniu grube resztki możesz ponownie wrzucić na pryzmę kompostową lub jeszcze lepiej wykorzystać je zamiast startera do zainicjowania kolejnej pryzmy. Najczęściej jednak zanim zużyje się kompost z pierwszej pryzmy, kolejna zdąży już dojrzeć. W ten sposób zachowasz ciągłość i stałe źródło kompostu przez cały rok.

Kalendarz prac, czyli co i kiedy…

Podsumowując, zostawiamy krótki harmonogram, co i kiedy robić, aby Twój kompost był użyteczny przez cały rok:

WIOSNA - Gromadzenie

Wiosnę wykorzystaj na zbieranie materiału kompostowego i założenie pryzmy.

LATO - Zwilżanie

Pamiętaj, by pryzmę kompostową w upalnym okresie zraszać wodą. Jeżeli nie wiesz, kiedy należy to zrobić, wykonaj prosty test. Ściśnij w dłoni niewielką ilość kompostu. Powinna być wilgotna. Jeżeli jest zbyt sucha, zwilż ją. W przypadku gdy wody jest za dużo domieszaj suchych odpadów.

ZIMA - OCHRONA

W przypadku otwartych pryzm kompostowych należy zadbać o ich ochronę w okresie zimowym. Swoją pryzmę możesz przykryć świerczyną lub dużymi liśćmi (doskonale sprawdzają się liście rabarbaru).