Hartowanie sadzonek

Wiosną, gdy minie ryzyko występowania przymrozków, wyhodowane z pieczołowitością rozsady warzyw i kwiatów mogą powędrować na grządki. Przeniesienie rozsady do gruntu to jednak gwałtowna zmiana warunków, do której rośliny trzeba przygotować. Zanim więc wysadzisz rośliny, należy je stopniowo przyzwyczaić do warunków panujących na zewnątrz, czyli wykonać hartowanie rozsady. Zobacz, jak hartować rośliny, aby nie przeżywały szoku po przenosinach na grządki i znosiły je bez szwanku.

Na czym polega hartowanie roślin?

Hartowanie sadzonek to stały i konieczny element w ogrodniczym harmonogramie. Składa się na nie zespół środków, które pozwalają przyzwyczaić rozsady pędzone w stabilnych warunkach środowiskowych domu lub szklarni do zmiennych warunków ogrodowych. Młode rośliny po przeniesieniu ich do ogrodu narażone są na duże wahania temperatury, znacznie silniejsze nasłonecznienie oraz wiatr. Taka zmiana dla delikatnych sadzonek może wiązać się z dużym stresem, który może okazać się niebezpieczny w skutkach. Dlatego tak istotne jest to, by sadzonki stopniowo przyzwyczajać do nowych warunków. W przeciwnym wypadku młodym rozsadom grozi więdnięcie, zahamowanie wzrostu, przemarznięcie lub poparzenie słońcem. W wyjątkowo niesprzyjających dla rośliny warunkach skutkiem niezahartowania jej może być nawet całkowite wyginięcie.

Kiedy hartować sadzonki?

Termin hartowania większości roślin przypada na kwiecień i maj. Jest to czas, gdy sadzonki pędzone z nasion osiągnęły już fazę wzrostu odpowiednią do przesadzenia ich do gruntu. Hartowanie rozsad zwykle rozpoczyna się na około dziesięć dni przed planowanym terminem sadzenia na stałe stanowiska na zewnątrz.

Jak przebiega hartowanie roślin?

Czas przebywania na zewnątrz w pierwszych dniach hartowania powinien wynosić około godzinę. Zwróć uwagę na miejsce, w którym rośliny będa gartowane, aby było zacienione i osłonięte przed wiatrem. Bardzo dobrze do hartowania sprawdza się stanowisko np. pod okapem dachu lub w cieniu drzewa. W kolejnych dniach możesz o godzinę wydłużać czas przebywania sadzonki na powietrzu. Jednocześnie możesz też zwiększać intensywność nasłonecznienia. Ostatnie dni hartowania, to moment, w którym rośliny pozostaw na zewnątrz także na noc. Pamiętaj jednak o okryciu ich na wypadek przymrozków. Podczas hartowania nie zapominaj o regularnym podlewaniu sadzonek. Powinno ono być nieco intensywniejsze niż w warunkach domowych, ale nie stosuj w tym czasie nawozu. Zasilanie nawozami rozpocznij dopiero wówczas, gdy sadzonki się przyjmą.

 ✔️RADA

Sadzonki kupowane w sklepach ogrodniczych również wymagają hartowania. Przede wszystkim dlatego, że trafiają tu najczęściej prosto ze szklarni, bez koniecznego okresu przejściowego, który pomógłby im przyzwyczaić się do miejscowych warunków. Aby mieć pewność, że piękna roślina kupiona w sklepie będzie ozdobą ogrodu zahartuj ją przez dziesięć dni zanim posadzisz ją do gruntu.

Odpowiednie miejsce do hartowania rozsad

Aby ułatwić roślinom aklimatyzację do nowych warunków możesz hartować je pod osłoną lub w inspekcie. Zobacz, jak ro zrobić.

• hartowanie pod osłoną

Osłona to doskonały sposób by ochronić siewki przed promieniami słonecznymi. Możesz przygotować ją samodzielnie, do przygotowania osłony o wymiarach 1x1,5m potrzebne Ci będą: 5 palików (mniej więcej 5x7,5x50 cm), drewniana kratownica (1,2x1,8 m oraz płachta (1,5x2,5 m). W rogach prostokąta wbij palik na głębokość ok 15 cm. Piąty palik wbij w środku prostokąta. Wszystkie paliki muszą być umieszczone w ziemi na tyle stabilnie, by utrzymać kratownicę. Przygotowaną kratownicę ułóż na palikach. Następnie okryj ją płachtą tak, aby zwisała poza brzegi kratownicy. Pod tak przygotowana osłona mogą już znaleźć się Twoje siewki. Po kilku dniach hartowania pod osłoną, sadzonki możesz stopniowo wystawiać na słońce.

• hartowanie w inspekcie

Inspekty to tradycyjne elementy ogrodu. Służą one do do uprawy rozsad i hartowania roślin. Przeciętny inspekt zbudowany jest z drewnianej ramy zamykanej od góry przezroczystym wiekiem. Jeśli do hartowania swoich sadzonek wybierzesz inspekt pamiętaj jednak, że gdy inspekt jest zamknięty, gromadzi się w nim ciepło, które w nocy ogrzewa rozsady. Jeżeli rośliny mają być hartowane, uchylaj na dzień klapę tak, aby regulować stopień otwarcia inspektu oraz zacienienia jego wnętrza. Do zacienienia inspektu możesz użyć płachty lub maty, którą ułożysz na wieku. Każdego dnia do wnętrza inspektu wpuszczaj więcej światła i powietrza, a na noc zamykaj inspekt.

 ℹ️ WARTO WIEDZIEĆ

Spora część kwiatów balkonowych ie jest mrozoodporna. Pomimo hartowania może więc ulegać uszkodzeniom. W związku z tym posadź je na zewnątrz dopiero od połowy maja, po tzw. “trzech ogrodnikach”. Przed spodziewanymi przymrozkami, okryj rośliny na noc folią.

Rośliny wymagające hartowania

Poniżej zamieszczamy, krótki poradnik, dotyczący tego, jak i kiedy najlepiej hartować popularne rośliny.

• kwiaty jednoroczne

GDZIE? Rozsady hartuj w zacisznym miejscu ogrodu lub w inspekcie.

KIEDY? Od marca wysiewaj w domu. Z początkiem maja możesz rozpocząć hartowanie na zewnątrz.

• rośliny pokojowe

GDZIE? Rośliny pokojowe, które zamierzasz latem wystawić na zewnątrz, zahartuj najpierw w zacisznym i zacienionym miejscu.

KIEDY? Od połowy maja hartuj rośliny, wystawiając je na balkon, taras lub do ogrodu.

• warzywa

GDZIE? Sadzonki hartuj w zacienionym, zacisznym miejscu. Uważaj na ślimaki!

KIEDY? Wysiewaj w domu od marca. Od końca kwietnia możesz rozpocząć hartowanie sadzonek warzyw na zewnątrz.

• byliny

GDZIE? Byliny pędzone z nasion hartuj pod osłoną lub w inspekcie.

KIEDY? Termin siewu i sadzenia bylin jest zmienny. Rośliny hartuj około dziesięciu dni, potem możesz posadzić je do gruntu.

• sadzonki pędowe

GDZIE? Hartuj w zacienionym i zacisznym miejscu lub w inspekcie. Uważaj na ślimaki!

KIEDY? Hartowanie sadzonek pędowych rozpocznij, gdy pojawią sią nowe, silne pędy. Hartuj je przez dziesięć dni, następnie posadź do gruntu.

• kwiaty balkonowe

GDZIE? Hartuj w zacienionym i zacisznym miejscu. Przed przymrozkami przenieś je do domu lub okryj.

KIEDY? Hartowanie rozpocznij na początku maja, wystawiając rośliny na zewnątrz. Kwiaty balkonowe potrzebują na aklimatyzację 14 dni.

• rośliny zimowane w domu

GDZIE? Hartuj w zacisznym i zacienionym miejscu, na balkonie, tarasie lub w otwartym garażu.

KIEDY? Hartowanie roślin zimowanych w domu rozpocznij na początku maja. Aklimatyzacja powinna trwać 14 dni.

Kalendarz prac, czyli co i kiedy…

ZIMA - Przygotowanie

Zamów nasiona. Rozsady pędzone z nasion w warunkach domowych hartuj na zewnątrz późną wiosną.

WIOSNA - Wysiew i hartowanie

Z początkiem wiosny wysiej do skrzynek nasiona warzyw i kwiatów. Termin siewu dobierz tak, by sadzonki były gotowe do hartowania, gdy rozpocznie się sezon ich sadzenia. W maju rozpocznij hartowanie, wystawiając rośliny na zewnątrz.

LATO - Hartowanie sadzonek pędowych

Do ukorzeniania sadzonek pędowych wybierz zacienione i zaciszne miejsce - dom lub pomieszczenie, w którym jest jasno. W tym czasie okrywaj je przezroczystymi osłonami. Hartowanie możesz rozpocząć, gdy sadzonki wypuszczą silne pędy.