Jak zapobiegać chorobom siewek?

Siewki są wyjątkowo narażone na różnego typu infekcje, które atakują wówczas, gdy młode rośliny są najbardziej bezbronne. Dlatego przy wysiewie nasion szczególną uwagę należy zwrócić na właściwą higienę uprawy i odpowiednią pielęgnację. Tylko takie działania zapewnią roślinom dobry start, korzystnie wpłyną na kiełkowanie i pozwolą jak największej liczbie siewek zmienić się w dorosłe rośliny.

Najgroźniejsze choroby siewek

Siewki niemal wszystkich gatunków roślin są wyjątkowo podatne na infekcje różnego rodzaju grzybami glebowymi wywołującymi choroby korzeni i podstawy pędu. Do najgroźniejszych chorób grzybowych należą: zgorzel siewek oraz zgnilizna szyjki. Mogą one powodować wypadanie całych zasiewów, opóźnienia w rozwoju, a także choroby w późniejszych fazach rozwoju roślin. Infekcje grzybowe są najbardziej powszechne i jednocześnie najbardziej zjadliwe. Sieją spustoszenie wśród kiełkujących roślin i nie ma dla nich znaczenia miejsce hodowli danej rośliny. Grzyby atakują bowiem zarówno rośliny pędzone w domu, jak wysiewane bezpośrednio do gleby.

Objawy chorób siewek

Jak rozpoznać, że nasze siewki zostały zaatakowane przez grzyby? Typowymi objawami chorób siewek są miękkie czarne plamy na podstawie pędu, w których często następuje jego złamanie oraz czarnobrązowe, gnijące i zasychające korzenie. Wśród różnych gatunków grzybów, są również takie, które atakują kiełkujące nasiona powodujące ich zamieranie zanim zdążą wykiełkować. Bardzo łatwo można to zauważyć w lukach widocznych wśród uprawianych siewek. Najbardziej narażone na rozwój patogenów są wysiane wcześnie nasiona pod osłonami. W takich warunkach panuje wysoka wilgotność, która ułatwia grzybom atak i rozprzestrzenianie się na sąsiadujące siewki.

Jak walczyć z chorobami siewek?

W przypadku chorób siewek warto zastosować zasadę, w myśl której lepiej zapobiegać niż leczyć. Przede wszystkim jest to podejście ekonomiczne. Zwalczanie grzybów będących źródłem chorób roślin wymaga bowiem zastosowania dość drogich środków chemicznych. Użycie ich w warunkach uprawy amatorskiej nie zawsze jest opłacalne. Jak zatem zapobiegać chorobom siewek? Odpowiednia higiena uprawy w domu lub ogrodzie z pewnością przyniesie zamierzony skutek, ochroni Twoje siewki przed infekcjami grzybowymi, a jednocześnie poprawi wzrost roślin. Pamiętaj, że grzyby rozwijają się z mikroskopijnych zarodników przenoszonych drogą powietrzną i wodną. Mogą one również długi czas przetrwać w starym podłożu, na sprzętach ogrodniczych, w nieużywanych doniczkach i kuwetach do wysiewu.

• higiena uprawy w domu

Przygotowując rozsadę w domu zadbaj, by ziemia była dobrej jakości i oczyszczona z nasion chwastów. Używaj czystych narzędzi i naczyń. Używane doniczki i kuwety bardzo starannie umyj i wysusz. Jeżeli stosujesz podłoże własnej produkcji, zwilż je lekko, a następnie włóż owinięte w folię do pieczenia do piekarnika i trzymaj w temperaturze 100°C przez pół godziny. Zabijesz w ten sposób większość zarodników. Nie siej zbyt gęsto. Po wschodach gęsto rosnące siewki jak najszybciej poprzerywaj lub przepikuj. Duże nasiona natomiast wysiewaj pojedynczo do doniczek. Dobrym rozwiązaniem, by uniknąć nadmiernego zagęszczenia siewek jest zastosowanie do wysiewu wielodoniczek, palet doniczkowych lub doniczek torfowych. Pamiętaj aby podłoże po siewie oraz wschodzące rośliny lekko zraszać. Ziemia powinna być wilgotna, ale nie mokra. Nie podlewaj silnym strumieniem wody! Zaraz po wschodach kuwety z siewkami ustaw w bardzo jasnym, ale chłodnym miejscu. W razie potrzeby możesz oświetlić je lampą. Po zauważeniu objawów choroby koniecznie usuń wszystkie siewki i ziemię. Przed wyrzuceniem ziemi na pryzmę kompostową lub do ogrodu poddaj ją sterylizacji.

• higiena uprawy w ogrodzie

Aby cieszyć się zdrowo rosnącymi roślinami, przy wysiewie nasion do gruntu zadbaj o stworzenie jak najlepszych warunków do wschodów i wzrostu siewek. Wszystko po to, by okres szczególnej podatności na choroby grzybowe był jak najkrótszy. Nasiona wysiewaj tylko przy optymalnej dla nich temperaturze gleby. W prosty sposób zmierzysz ją termometrem glebowym. Podłoże zasil kompostem, zawierającym pożyteczne dla roślin mikroorganizmy glebowe. One również przyczynią się do ograniczenia rozwoju grzybów. Do wysiewu stosuj zaprawione nasiona. Na rynku ogrodniczym dostępne są nasiona zaprawiane chemicznie oraz termicznie. Jeżeli zaobserwujesz wypadanie zasiewów warto zmienić grządkę lub zastosować wspomniane nasiona zaprawiane. Możesz również wówczas zdecydować się na posadzenie sadzonek. Ryzyko wystąpienia chorób zmniejsza także zastosowanie wiosną dawki saletry wapniowej.

❗UWAGA

Nasiona zaprawiane chemiczne charakteryzują się jaskrawym zabarwieniem. Wszystkie zabiegi wykonuj w rękawiczkach!

  ℹ️ WARTO WIEDZIEĆ

Do warzyw szczególnie narażonych na choroby siewek należą warzywa kapustne, sałata, pomidory oraz marchew.

Kalendarz prac, czyli co i kiedy…

WIOSNA - Zapobieganie i wysiew

Podczas wysiewu rozsady w domu stosuj opisane wyżej zasady higieny uprawy. Stare naczynia starannie umyj i wysusz. Do pojedynczego siewu najlepiej sprawdzają się doniczki z prasowanego torfu lub doniczki pęczniejące. Pamiętaj, by podłoże po siewie i podczas uprawy było wilgotne, ale nie mokre. Siew do gruntu zaczynaj dopiero wówczas, gdy gleba ogrzeje się do odpowiedniej temperatury.

JESIEŃ - Przygotowanie grządek

Jesień to najlepszy czas abyś przygotował grządki pod wiosenne siewy. Podłoże na rozsadniku uprawiaj bardzo starannie. Często zmieniaj stanowiska na rozsadnik. Pamiętaj również, aby co kilka lat wymienić ziemię w inspekcie.

❗UWAGA

Zwróć uwagę na pogodę. Im lepsze warunki stworzysz dla wschodów roślin, tym szybciej wykiełkują i tym samym krótszy będzie okres ich szczególnej podatności na infekcje grzybowe. Pamiętaj także, że rośliny w zależności od gatunku mają różną optymalną temperaturę gleby do siewu. Czytaj zatem informacje podane na opakowaniach nasion, a do pomiaru stosuj termometr glebowy.