Cięcie krzewów - podstawowe zasady i technika

Cięcie krzewów to jeden z podstawowych zabiegów przeprowadzanych w naszych ogrodach. Większość roślin wymaga regularnego podcinania, które korzystnie wpływa na pokrój, urodę i zdrowie krzewów. Wykonane prawidłowo cięcie krzewów umożliwia obfite kwitnienie, a także zapobiega zbyt wybujałemu wzrostowi rośliny. Zanim jednak sięgniesz po sekator sprawdź koniecznie, czy dana roślina na pewno tego potrzebuje oraz jak wykonać cięcie w prawidłowy sposób.

Nie bój się cięcia

Cięcie krzewów to bardzo ważny element pielęgnacji ogrodów. Nie mniej ważny co nawożenie czy podlewanie. Wielu ogrodników niestety z powodu obaw lekceważy ten zabieg. Taki błąd może niekorzystnie odbić się na wzroście rośliny, rozwoju, kwitnieniu lub owocowaniu rośliny. Brak odpowiedniej opieki ponadto może nieść za sobą większe ryzyko infekcji.

Dlaczego warto przycinać krzewy - rodzaje cięcia krzewów

Ze względu na korzyści, czy też cel jaki chcemy osiągnąć dzięki zabiegom, można wyróżnić kilka rodzajów cięcia krzewów:

• cięcie pielęgnacyjne - najpopularniejsze cięcie, corocznie wykonywane w ogrodzie. Polega na usunięciu pędów uszkodzonych, chorych lub takich, które ocierając się o pędy kwiatostanowe mogą je zniszczyć. To, jak wykonać cięcie pielęgnacyjne zależy od stanu pędów? Zestarzałe pędy są zwykle ciemniejsze i popękane, należy je ciąć tuż przy podstawie krzewu. Pędy słabe lub powykręcane należy skrócić aż do nasady. Przy cienkich gałązkach wystarczy skrócenie o połowę. W przypadku, gdy pędy rosną zbyt gęsto, należy usunąć starsze gałęzie lub skrócić do pierwszego pędu rosnącego na zewnątrz. Wszystkie pędy rosnące do wnętrza i krzyżujące się należy usunąć tnąc je przy pędzie głównym.

• cięcie odmładzające - nazywane również odnawiającym. Tego rodzaju cięcia wymagają starsze krzewy, które nie były regularnie przycinane. Stare pędy należy ciąć krótko przy podstawie, a rany po cięciu zabezpieczyć maścią ogrodniczą. Młodsze pędy skracamy na 30-50 cm, tniemy ponad oczkiem skierowanym na zewnątrz. Metoda silnego cięcia w celu odmłodzenia krzewu jest skuteczna w przypadku roślin, które chętnie wypuszczają nowe pędy z podstawy. Nie wszystkie gatunki dobrze znoszą tak radykalną kurację, dlatego przed wykonaniem zabiegu warto zasięgnąć opinii doświadczonego ogrodnika. Cięcie należy przeprowadzać w okresie spoczynku.

• cięcie formujące - kształtowanie, wykonywane jest dla nadania odpowiedniej, typowej dla danego gatunku formy wzrostu.

• cięcie sanitarne - stosowane głównie przy krzewach owocowych, gdy mają uszkodzone, chore lub przemarznięte pędy, które mogą być źródłem infekcji.

• cięcie korygujące - pozwala na usunięcie zbyt długich gałęzi, które przeszkadzają lub w jakikolwiek sposób deformują roślinę. Tym sposobem można przycinać starsze krzewy owocowe o nieprawidłowym kształcie koron.

• cięcie prześwietlające - polega na zapewnieniu roślinie niezbędnego dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dostępu do światła i powietrza. Światło jest niezbędne dla wzrostu, a dobra cyrkulacja powietrza przede wszystkim zapobiega rozwojowi chorób i szkodników. Należy pamiętać jednak, by jednorazowo nie usuwać więcej niż około 15% całej masy korony krzewu, ponieważ może to spowodować obumarcie rośliny.

✔️RADA

Niektóre krzewy reagują bardzo źle na cięcie. Należy je więc jedynie ostrożnie prześwietlać co najwyżej raz na kilka lat. Do krzewów, które trzeba bardzo delikatnie ciąć lub nie ciąć w ogóle należą m.in.: wybrane gatunki klonów, pigwowiec, świdośliwa, magnolia, piwonia krzewiasta, leszczynowiec, tamaryszek.

Miejsce cięcia krzewów

To, w jaki sposób oraz w jakim miejscu przycinany jest krzew zależy od celu, który chcemy przez ten zabieg osiągnąć. Wyróżnia się trzy podstawowe sposoby cięcia krzewów. Pierwszym jest cięcie pędów u podstawy - tuż przy ziemi. To typowy zabieg stosowany przy odmładzaniu i prześwietlaniu krzewów. Drugim sposobem jest skracanie pędów do najbliższego młodego pędu rosnącego na zewnątrz. Trzecia możliwość to przycinanie do najbliższego skierowanego na zewnątrz oczka. Drugi i trzeci sposób stosuje się w celu prześwietlania i kształtowania właściwej formy krzewu. Aby nie powiększać rany, zabieg musi być wykonywany ostrym narzędziem.

Ważna uwaga dotyczy krzewów zrzucających na zimę liście. Nie można ich bowiem przycinać na około. Roślina może wówczas stracić typowy dla siebie pokrój i zagęścić się we wnętrzu.

Praktyczne wskazówki podczas cięcia krzewów

Aby uniknąć przenoszenia chorób, do przycinania krzewów należy używać wyłącznie czystych narzędzi, nożyc i pił. Ponieważ głębokie cięcie pobudza do tworzenia nowych pędów, słabe pędy należy ciąć silnie, mocne natomiast tylko delikatnie skracać.

Ważną kwestią jest również cięcie po posadzeniu rośliny. Sadzonki o nagich korzeniach powinno się skracać po posadzeniu o jedną trzecią lub o połowę. Taki zabieg idealnie dostosuje wielkość korony do ograniczonych możliwości systemu korzeniowego. Moment na przeprowadzenie cięcia zależy od okresu kwitnienia krzewu.

Wśród krzewów są także takie, które tworzą dzikie pędy, wyrastające z podkładki. Należą do nich na przykład róże oraz lilaki. Tego typu pędy łatwo rozpoznać po odmiennej budowie liści. Ponieważ mogą one zużywać energię przeznaczoną dla pędów szlachetnych, usuwanie ich należy wykonać tuż przy podstawie.

Jeżeli chodzi o pielęgnację krzewów po cięciu, ważne jest by zasilić roślinę odpowiednim preparatem, najlepiej pełnoskładnikowym nawozem organiczno-mineralnym o działaniu zarówno szybkim, jak i przedłożonym. Nawóz należy rozsypać wokół krzewu, wymieszać z podłożem, a następnie obficie podlać roślinę. Nie można również zapominać o zabezpieczeniu większych ran po cięciu krzewów, które mogą sprzyjać rozprzestrzenianiu się chorób. Do tego celu najlepiej sprawdzi się maść ogrodnicza.

Kalendarz prac, czyli co i kiedy…

POCZĄTEK WIOSNY - Cięcie pielęgnacyjne

To najlepszy moment na wykonanie cięcia pielęgnacyjnego. Krzewy zimozielone, kwitnące latem oraz jesienią powinieneś przycinać przed ruszeniem wegetacji.

PÓŹNA WIOSNA - Cięcie i nawożenie

Krzewy, które zakwitają wiosną na rocznych pędach przycinaj zaraz po kwitnieniu. Dzięki temu wytworzą jak najwięcej pędów, na których zawiążą się się pąki kwitnące w kolejnym roku. Do tego typu krzewów należą m.in. hortensje, tawuły czy forsycje. Nie zapomnij o tym, by wszystkie krzewy zasilić nawozem.

LATO - Cięcie i nawożenie

Krzewy, które zakwitają latem na rocznych pędach przycinaj tuż po kwitnieniu. W czerwcu ponownie zasil nawozem krzewy kwiatowe.

❗UWAGA

Zwracaj uwagę na pogodę. Szczególnym zagrożeniem są silne wiatry i burze, które mogą łamać i uszkadzać gałęzie. Takie pędy potraktuj jak pędy chore i jak najszybciej usuń, ponieważ mogą być ogniskiem rozwoju chorób i szkodników. Cięcie wykonaj tuż ponad oczkiem skierowanym na zewnątrz. To z niego odbudowany zostanie nowy pęd.