Do czego roślinom potrzebny jest azot?
Rola Azotu we wzroście i rozwoju roślin jest kluczowa. Wraz z fosforem i potasem, azot należy do pierwiastków niezbędnych do życia roślin i zachodzących w nich procesów biologicznych.
Do czego Azot jest potrzebny roślinom?
Azot jest wchłaniany przez roślinę przede wszystkim w formie azotanów oraz jonów amonowych. Stanowi on ważny składnik białek, chlorofilu, witamin, hormonów i DNA. Ponadto azot jest składnikiem enzymów i dlatego tak ważną rolę odgrywa w metaboliźmie roślin. Ilość azotu w roślinie wpływa również na jej długość wegetacji czyli na kwitnienie oraz plonowanie. Najbardziej widocznym przejawem dobrej zawartości azotu jest ładny, intensywny zielony kolor roślin.
Jakie są skutki niedoboru azotu w roślinie?
1. Jasnozieolony kolor liści i łodygi rośliny
2. Wątły pokrój rośliny
3. Żółknięcie liści
4. Małe, niewykształcone owoce, które zbyt szybko dojrzewają
Skutki nadmiaru azotu
1. Przenawożenie azotem wydłuża okres wegetacji rośliny, co powoduje kumulację niebezpiecznych dla zdrowia ludzi azotanów a także przemarzanie roślin.
2. Nienaturalnie zielone liście
3. Źle wykształcone liście tzn. za bardzo wyciągnięte lub po prostu bardzo duże
4. Słabe owocowanie, a także małe owoce
5. Ograniczone kwitnienie.
Skąd się bierze azot w glebie?
Azot pochodzi głównie z rozkładających się resztek roślinnych i zwierzęcych. Znajduje się również w próchnicy. Najwięcej azotu znajduje się w wierzchniej warstwie gleby. Azot w postaci azotanowej występuje niemal w całości w roztworze glebowym, natomiast azot w postaci amonowej jest zatrzymywany jest okresowo przez tzw. koloidy glebowe (jest to tzw. sorpcja wymienna – zjawisko zapobiegające wymywaniu azotu w głąb gleby i jest magazynem, z którego pierwiastek ten poobierany jest do roztworu glebowego). Zawartość azotu w podłożu zmienia się w ciągu roku oraz w zależności od panującej temperatury. Najmniej azotu występuje zimą a najwięcej wiosną. Latem poziom azotu znów zaczyna spadać w związku z dużym pobieraniem go przez rośliny.
W jaki sposób rośliny pobierają azot?
Większość roślin pobiera azot z gleby dzięki korzeniom. Jest jednak pewna grupa roślin które wiążą wolny azot z powietrza, mowa tu o roślinach motylkowych takich jak: łubin, lucerna, koniczyna, groch, groszek. Dzieje się tak na skutek symbiozy roślin z bakteriami. Na korzeniach których rozwijają się specjalne brodawki, w których bakterie azotowe (z rodzaju Rhizobium) wiążą azot i w wyniku przemian chemicznych oddają dostępne formy azotu (np. amoniak), korzystając w zamian z roślinnych zasobów węglowodanów. Dlatego rośliny motylkowe to świetny nawóz naturalny (tzw. nawóz zielony).
Nawożenie roślin azotem
Nawozy azotowe można podzielić na :
1. Przedsiewne(nawozy amonowe)
2. Pogłówne(saletra )
3. Uniwersalne(saletra amonowa i mocznik)
Dla początkujących ogrodników dostępne są bezpieczne i łatwe w stosowaniu specjalne nawozy (płynne lub granulowane) przeznaczone do zasilania konkretnych grup roślin ozdobnych lub użytkowych, o określonym zapotrzebowaniu na azot i inne składniki. Bardzo dobrym i ekologicznym sposobem jest stosowanie nawozów naturalnych takich jak: kompost, gnojówka, obornik, wyciąg z roślin. Uprawianie roślin motylkowych (np. jako poplon), również istotnie wzbogaca glebę w azot w sposób naturalny.