Ziołowy kącik - L jak Lippia
Lippia trójlistna, zwana również werbeną cytrynową, co po łacinie oznacza „liściastą gałąź”, jest popularną przyprawą dodawaną w Europie do herbat, napojów owocowych i deserów. Cudownie odświeża posmak zimnych dań, pierwotnie była natomiast stosowana jako perfumy.
Lippia trójlistna wywodzi się ze środkowej i południowej Ameryki, a współcześnie jest uprawiana w Chinach, Francji, Algierii i Ameryce Łacińskiej. W Europie została rozpowszechniona przez Hiszpanów. Meksykanie, Afrykanie i południowi Amerykanie wyróżniają wiele gatunków lippi trójlistnej – w tym meksykańskie oregano i koseret etiopski.
Długie, zielone, ostro zakończone liście werbeny cytrynowej są dostępne zarówno świeże jak i suszone. Możemy ją dodawać do potraw w całości lub posiekaną. Wysuszone liście nie tracą swojego głębokiego aromatu ani mocnego, cytrynowego posmaku z owocowymi nutami. W Europie lippia trójlistna jest powszechnie używana do przyprawiania słodkich napojów i sosów do sałatek owocowych, zup rybnych, marynat, puddingu, dżemów oraz deserów. Podczas gotowania nie traci pierwotnego smaku. Dobrze komponuje się z owocami, wanilią i owocami morza. Służy również jako substytut skórki pomarańczowej. Praktycznie każda sałatka owocowa może być przyprawiona cienko posiekanymi liśćmi lippi trójlistnej, z których można sporządzić jedne z najlepszych napojów herbacianych, szczególnie po zmieszaniu z miętą.
Lippia trójlistna łagodzi smak ryb, drobiu, marynat wegetariańskich, farszy, sosów do sałatek, dżemów i octu winnego.Liście dodawane do napojów powinny być drobno posiekane. Należy wyjąć je z naczynia jeszcze przed podaniem na stół ze względu na intensywny smak. Rozkruszonymi, suszonymi liśćmi można przyprawić ciasto z marchwi albo chleb z cukinią. Dobrze komponują się dodawane do ugotowanego ryżu tuż przed podaniem.
Liście lippi trójlistnej zasypane cukrem (szklanka wystarczy na sześć liści), a następnie przechowywane w zakręconym słoiku lub innym zamkniętym pojemniku, mogą służyć jako polewa do babeczek i owoców. Taką mieszanką można ozdobić muffiny tuż przed pieczeniem.
Ze względu na intensywny smak lippię trójlistną, którą posypuje się potrawę, należy posiekać bardzo drobno. W przeciwnym razie można dodać liście w całości i usunąć przed podaniem. W formie wysuszonej przed użyciem powinny zostać rozkruszone. Lippia trójlistna wchodzi w skład mieszanek przypraw dodawanych do marynat rybnych, kremowych zup i zmiksowanych, marynowanych jarzyn.
Uprawa Lipii :
Werbena cytrynowa dojrzewa w pełnym słońcu, dobrze się czuje również sadzona w ziemi doniczkowej bogatej w składniki organiczne, którą należy regularnie nawadniać i użyźniać. Podczas aktywnego sezonu wegetacyjnego lippia trójlistna wzrasta gwałtownie, a następnie opada. W ciągu jednego sezonu może osiągnąć aż do 60 centymetrów wysokości przy bardzo bujnych gałęziach. Niewielkie, białe kwiaty pojawiają się późnym latem i wydzielają delikatny, cytrynowy zapach. Lippia trójlistna hodowana zimą w pomieszczeniu osiąga 15 centymetrów i powinna być sadzona w większych doniczkach z dużymi otworami do drenażu. W okresach niskiego naświetlenia lippia trójlistna ma tendencję do utraty liści. Trwa on zwykle od jednego do trzech miesięcy, podczas których roślina wymaga nawadniania raz w tygodniu i nie powinna być nawożona. Jedynym sposobem zapobieżenia zimowemu uśpieniu lippi trójlistnej jest sztuczne naświetlanie przez 18 godzin na dobę. Szkodniki mogą stanowić problem w przypadku domowej hodowli. Należy unikać roztoczy pędziorkowatych i białych muszek (aleyrodidae). Dla ostrożności zaleca się przepłukiwanie rośliny czystą wodą co drugi tydzień.
Właściwości lecznicze lippi trójlistnej
Lippia trójlistna była tradycyjnie stosowana w Europie jako środek moczopędny i przeciwdziałający artretyzmowi. Leczy zapalenie wątroby i śledziony, a jest nawet stosowana jako remedium przeciwko depresji. Zaparzana z herbatą służy jako domowy środek przeciwko przeziębieniu i gorączce. Lippia trójlistna jest naturalnym środkiem bakteriobójczym.
